होळी 2023 : हिंदू दिनदर्शिकेनुसार फाल्गुन महिन्याच्या शुक्ल पक्ष पौर्णिमेच्या तिथीला होलिका दहन केले जाते आणि प्रतिपदा तिथीला रंगतदार पणे होळी खेळली जाते. इस साल बुधवार, 2023 मार्च 08 को होली मनाई जाएगी। होलिका दहन हे वाईटावर चांगल्याच्या विजयाचे प्रतीक मानले जाते, तर आनंदाचा उत्सव म्हणून देशभरात होळी साजरी केली जाते. या दिवशी सर्व लोक परस्पर भेदभाव विसरून गुलाल आणि अबीरसोबत होळी खेळतात.
भगवान श्रीकृष्णांची नगरी असलेल्या ब्रजमध्ये हा सण मोठ्या उत्साहात साजरा केला जातो. येथे होळी सणाला ४० दिवस अगोदर सुरुवात होते. पण रंगीबेरंगी होळीची सुरुवात कधी झाली माहित आहे का? चला तर मग आज जाणून घेऊया या सणाशी निगडीत पौराणिक आणि वैज्ञानिक कारणे.
रंगीत होळीची सुरुवात कशी झाली ?
पौराणिक कथा आणि पुराणांनुसार रंगांनी होळी खेळण्याचा संबंध भगवान श्रीकृष्ण आणि ब्रजची किशोर राधा राणी यांच्याशी आहे. धार्मिक मान्यतेनुसार श्रीकृष्णाने गावकऱ्यांसोबत मिळून होळी खेळण्याची प्रथा सुरू केली. त्यामुळेच आजही ब्रजमध्ये होळी धुमधडाक्यात खेळली जाते. लाडू होळी, फुलांची होळी, लाटमार होळी, रंग आणि अबीर की खेली अशा अनेक नावांनी हा सण मोठ्या थाटामाटात साजरा केला जातो.
पौराणिक कथा
प्राचीन आख्यायिकांनुसार भगवान श्रीकृष्णाचा रंग गडद आणि राधा राणीचा गोरा रंग होता. श्रीकृष्णाने याबाबत मैया यशोदा यांच्याकडे अनेकदा तक्रार केली आणि मैया मुद्दाम त्याला टाळत राहिली. पण तो पटला नाही तेव्हा मैयाने तू तोच रंग राधाच्या चेहऱ्यावर लावा, असे सुचवले. मग तुझा आणि राधाचा रंग एकच होईल. नटखट कृष्णाला मैयाची ही सूचना खूप आवडली आणि तो आपल्या मित्रांसोबत मिळून काही अनोखे रंग तयार करून राधा राणी रंगवण्यासाठी गेला. श्रीकृष्णाने आपल्या सहकाऱ्यांसह राधा आणि तिच्या मैत्रिणींना भरभरून रंगवले. ब्रजवासियांना हा खेळ खूप आवडला आणि तेव्हापासून रंगीत होळीचा ट्रेंड सुरू झाला. जो आजही तितक्याच उत्साहाने खेळला जातो.
आपल्याला माहित आहे की रंगीत होळीच्या एक दिवस आधी होलिका दहन केले जाते. पवित्र अग्नी जाळल्यामुळे वातावरण शुद्ध होऊन सकारात्मक ऊर्जेचा संचार होतो, असे शास्त्रांमध्ये सांगण्यात आले आहे. त्याचबरोबर अनेक जंतू नष्ट होतात आणि होलिका दहनाच्या अग्नीतून नवीन ऊर्जेचा प्रभाव वातावरणात पसरतो, जो शारीरिक आणि मानसिक आरोग्यासाठी खूप चांगला मानला जातो.
