कृष्ण जन्माष्टमी 2022 : जन्माष्टमी ही भगवान श्रीकृष्णाची जयंती म्हणून साजरी केली जाते. यंदा भगवान श्रीकृष्णांची ५,२४९ वी जयंती आहे. हिंदू दिनदर्शिकेनुसार भाद्रपद महिन्यात कृष्ण पक्षाच्या आठव्या दिवशी श्रीकृष्णाचा जन्म झाला.
श्रीकृष्ण भगवान विष्णूचा आठवा अवतार मानला जातो. भाविक या विशेष दिवशी उपवास ठेवतात . भगवान श्रीकृष्णांचे जन्मस्थान म्हटले जाते त्या उत्तर प्रदेशच्या मथुरेत हा सण मोठ्या उत्साहात साजरा केला जातो. या उत्सवाच्या काळात दहीहंडीसारखे कार्यक्रम विविध प्रांतात आयोजित केले जातात. कृष्ण जन्माष्टमीला अष्टमी रोहिणी, श्रीकृष्ण जयंती, कृष्णष्टमी, गोकुळाष्टमी आणि श्री जयंती या नावानेही ओळखले जाते.
दिनांक व शुभ मुहूर्त :
यावर्षी १८ ऑगस्ट (गुरुवार) आणि १९ ऑगस्ट (शुक्रवार) रोजी कृष्ण जन्माष्टमी साजरी केली जाईल. द्रिकपंचंगनुसार, अष्टमी तिथी 18 ऑगस्ट रोजी रात्री 9 वाजून 20 मिनिटांनी सुरू होते आणि दुसऱ्या दिवशी रात्री 10 वाजून 59 मिनिटांनी संपते.
जन्माष्टमीमागचा इतिहास :
भगवान श्रीकृष्ण वसुदेव आणि देवकीचे पुत्र होते. मथुरेवर त्याचे काका कंसाचे राज्य होते तेव्हा त्याचा जन्म झाला. कंस हा जुलमी राज्यकर्ता होता. त्याला आपल्या बहिणीच्या मुलांना ठार मारायचे होते, कारण एका भविष्यवाणीत असे म्हटले होते की, या जोडप्याचा आठवा मुलगा कंसाचा पतन घडवून आणेल आणि भविष्यात त्याला ठार मारेल. त्यानंतर कंसाने देवकी आणि वसुदेवांना कैद केले आणि त्यांच्या मुलांना ठार मारले. ज्या रात्री कृष्णाचा जन्म झाला, त्या रात्री संपूर्ण राजवाडा गाढ झोपेत गेला. यानंतर वसुदेवांनी बाळाला वाचवून वृंदावनातील नंदा आणि यशोधाला दिले. त्यानंतर वसुदेव एका नवजात मुलीला घेऊन राजवाड्यात परतले आणि तिला कंसाच्या स्वाधीन केले. त्यानंतर कृष्णा मोठा झाला आणि शेवटी त्याने मामाचा वध केला.
पूजा विधी :
कृष्ण जन्माष्टमीला भाविक दिवसभर उपवास करतात. भगवान श्रीकृष्णाची त्यांच्या लड्डू गोपाल अवतारातील मूर्ती पूजेसाठी पाळण्यात ठेवण्यात येते. असे मानले जाते की भगवान श्रीकृष्णांना लोणी आणि दूध आवडते म्हणून, या दिवशी, भक्त मूर्तीला दूध आणि लोणीने बनविलेले बरेच पदार्थ अर्पण करतात.भगवान श्रीकृष्णाच्या जन्माचा उत्सव साजरा करण्यासाठी भाविक भजन आणि कीर्तन करतात. देवाकडून आशीर्वाद घेण्यासाठी ते आपल्या लहान मुलांना राधा आणि कृष्णासारखे वेषभूषा करतात. पवित्र पूजा संपल्यानंतर भाविक उपवास सोडतात आणि मग प्रसादाचे सेवन करतात.