चिकनकारी हा भरतकामाचा एक उत्तम प्रकार आहे. लखनऊ येथे चिकनकारीचं काम खूप प्रसिद्ध आहे.लखनऊची चिकनकारी म्हणजे अतिशय सूक्ष्म आणि नाजूक भरतकाम म्हणून ओळखली जाते. तेथील वैशिष्ट्य म्हणजे पांढऱ्या कपड्यांवर पांढऱ्याच धाग्याने केलेलं विणकाम. चिकनकारीचे मुख्य दोन प्रकार आहेत.एक म्हणजे ‘कटाव’आणि दुसरा म्हणजे ‘बखिया.’कटाव म्हणजे कापकाम आणि बखिया म्हणजे सूक्ष्म आणि नाजूक टिपकाम.
चिकनकारी ही अत्यंत प्राचीन काळापासून प्रचलित असलेली पारंपारिक कला आहे.असे म्हंटले जाते कि ,नूरजहाँ यांनी चिकनकारी कला ही इराण येथून शिकली आहे आणि तेव्हापासून भारतात ही कला अवगत व्हायला सुरुवात झाली.चिकनकारी साठी चिकनचे कपडे सर्वप्रथम धुऊन 40 डिग्री सेल्सियसवर सुकवले जातात.त्यानंतर शिवणकाम,वेगवेगळ्या डिजाईनचे छापे तयार करून त्यावर धाग्यांनी हाताने विणकाम केलं जाते.
लखनऊ मध्ये चिकनकारी हा व्यवसाय पुरुष जास्त प्रमाणात करताना दिसतात. त्यांच्या कमाईचं मुख्य साधन म्हणजे चिकनकारी.आजकाल चिकनकारी हे भरतकाम खूप प्रसिद्ध झालेले आहे.कुठलाही चित्रपट असो किंवा नाटक त्यामध्ये चिकनकारीचं काम असलेली कुर्ती ,साडी किंवा श्रग आपल्याला अभिनेत्री आणि बाकी कलाकार सुद्दा वापर करताना दिसत आहेत. सुरुवातीला चिकनकारी हे फक्त पांढऱ्याच कपड्यांवर आणि पांढऱ्याच धाग्याने केलेलं बघायला मिळायचे पण आता चिकनकारी वेगवेगळ्या रंगीत कपड्यांमध्ये आणि त्यामध्ये आता छोट्या काचांचा वापर पण होताना दिसत आहे.
चिकनकारी असलेले कपड्यांची थोडी विषेश काळजी घ्यावी लागते कारण ,त्यावरती अतिशय नाजूक असे विणकाम केलं जाते. त्यामुळे ते कपडे सहसा मशीनमध्ये धुणे टाळावे.शक्यतोवर हे कपडे हलक्या हाताने धुवावेत.
